සාහිත්‍ය දිනය

“ළමයි,හෙට ඉස්කෝලෙ සාහිත්‍ය දිනය සමරනවා. ඒ වෙනුවෙන් ලංකාවේ ප්‍රසිද්ධ කවියෙකුටයි වාදන ශිල්පියෙකුටයි අපි දැනටමත් ආරාධනා කරලයි තියෙන්නෙ”

සිංහල කාලච්ඡේදයේදී පංතියට පැමිණි සිංහල විෂය භාර ධම්මික ගුරුතුමා පැවසුවේය.

“උසස්පෙළ කළා අංශයේ ළමයි ඔක්කොම ඒ අවස්ථාවට සහභාගී කර ගන්නයි හිතං ඉන්නෙ”

හේ වැඩිදුරටත් කියා සිටියේය.

“අනේ සර්, අපිට බලන්න දෙන්නෙ නැද්ද?”

මෙවන් අවස්ථාවකදී වහා ඉදිරිපත් වන ඉසුරු එකෙණෙහිම ගුරුතුමා ගෙන් පැණයක් නැගීය.

“බය වෙන්න එපා පුතා, ඔයාල මගේ පංතියේ ළමයි නේ.. ඔයාලට කොහොම හරි මේ අවස්ථාව ලබා දෙන්න මම විදුහල්පති තුමා එක්ක කතා කරනවා. ඔයාලට විතරක් නෙමේ සාමාන්‍ය පෙළ ළමයි හැමෝටම”

සිංහල ගුරුතුමා එසේ පවසත්ම ඉසුරුගේ පමණක් නොව සෙස්සන්ගේද මුවඟ සිනහ නැගෙනු පෙනිණි. වාසනාවකට මෙවසර අපේ පන්ති භාර ගුරුතුමා වූ සිංහල ගුරුතුමා නිසාවෙන් සාහිත්‍ය දින හරවත් සංවාදයක් අසන්නට ලැබෙන බැවින් අපි සියල්ලෝම ඉතා සතුටට පත් වුණෙමු.

“සර්, කවුද ඉතින් එදාට එන්නෙ?”

එවර ඉල්ලීම මා අසල හුන් මා මිතුරිය ඊශානි ගෙනි.

“ඒක එදාටම බලමුකො නේද?  දැන් සිංහල සාහිත්‍ය පොත අරගෙන නාලාගිරි දමනය පාඩම පෙරලගන්න.”

ඈත ධූලින් වැසී ගිය ඇත් රජ යැ. මෑත ස වණක් ඝන රසින් සැදී ගිය බුදු රජාණෝ යැ .ඈත කෝපයෙන් රත්වැ ගිය යවට වැනි ඇස් ඇති ඇත් රජ යැ. මෑත කරුණායෙන් තෙත් වැ ගිය නිල්මහනෙල් පෙති පරයන ඇස් ඇති බුදු රජාණෝ යැ. ඈත එබු එබු පයින් මහපොළොව පලාපියන්නාක් සේ දිවන ඇත් රජ යැ. මෑත එබු එබු පයින් මිහිකත සනහා සනහා වඩනා බුදු රජාණෝ යැ. ඈත බැලු බැලුවන් අනේ අනේ යි කියවන ඇත් රජ යැ. මෑත බැලු බැලුවන් සාධු සාධු  යි කියවන බුදු රජාණෝ යැ.....

මුළු ශාලාවටම ඇහෙන උස් හඬින් සිංහල ගුරුතුමා ඒ කොටස කට පාඩමින් කියවන විට අපේ ඇස් පොත් වලින් ඉවත්ව ඒ දෙසට යොමු වුණේ නිතැතිනි. දහම් පාසල් පෙළ පොතක පාඩමක් අවසානයේ මේ ගද්‍ය පාඨය තිබුණු බව සිහි වී මමද එය තනිව මුමුණන්නට වීමි. එය මට මතක ඇති හොඳම බුදු වර්ණනාවයි.

ධම්මික ගුරුතුමාගේ ප්‍රියතම ගීයක් වූ කොළොම්තොට නැත මහළු වී ගීතය ගායනයත්  සමඟ සිංහල කාලච්ඡේද දෙකේ නිමාවෙන් පාසලේ එදින කටයුතු නිම විය. මසිත මේ වන විට අනාගතයට පියඹ ගොස් ඇත්තේ මටත් හොරෙනි. අනිද්දා පැමිණෙන්නේ කවුරුන්ද? හිත තුළ මහත් කුහුලකි. ඊට හේතුව මින් පෙර පාසලේ සාහිත්‍ය දින උළෙලකට සහභාගී නොවීමේ අරුමය විය හැක.

                                                ***

තවත් දවසක් උදාවිණි. පාසලේ වැඩ කටයුතු සුපුරුදු ලෙස සිදු විය. නිදහස් කාලච්ඡේදයක් ලද සැණින් පෑන දුවන්නේ ඩෙස්කය මතටය. විටෙක ගී පද ලියවෙන සුරතින් විටෙක ඇඳෙන්නේ ඔබේ රුවමය.

“මොනාද අනේ ඔයා ඔය ලියන්නෙ පණ දාගෙන?”

අනපේක්ෂිතව නැගුණු මිතුරියගේ පැනයෙන් මම තිගැස්සුනෙමි.

“මොකුත් නෑ අනේ... නිකන් ඔහේ කම්මැලිකමට කුරුටු ගෑවා”

ඉන්පසු කවරෙකු හෝ එය දකිතැයි බියෙන් මම ම එය කටු ගා දමමි. ඇසින් නැගුණු කඳුළු බිඳ හෝ මුවින් නැගුණු හැඬුම් ස්වරයට ඈ සංවේදී නොවීම මට මහත් අස්වැසිල්ලකි. නැවතත් ඈ ඇගේ වැඩෙහිය. කටු ගෑ සටහන මත එය වැසෙන සේ සුරත තබාගෙන ඒ මතම හිස හොවාගතිමි. එය මහට සහනයකි.

“කම්මැලිකමට නිදා ගන්න වෙලේ පොතක් බලා ගත්ත නම් නරකද?”

නැවත ඊශානිගේ සුපුරුදු කරු කුරුවය. ඈ හට බිණීමටද මට රිසි නොවේ. මම එය නෑසුනා සේ හිඳිමි. ඔබ පිලිබඳ සිතුවිල්ලෙන් හිත පිරී ඇති විටෙක කවර නම් පොත් බැලීමක්ද? එයද වෙහෙසකර සේ දැනෙන අයුරකි.

බලාපොරොත්තු දල්වා බලා හුන් දවස හෙට !!!

                                                          ***

ධම්මික ගුරුතුමාගේ මැදිහත් වීම මත සාමාන්‍ය පෙළ සිසුන් සියල්ලන්ටම සාහිත්‍ය දින උත්සවයට සහභාගී වීමට අවස්ථාව සැලසිණි. උදෑසන 9 පමණ වන විට ධම්මික ගුරුතුමා සභාව අමතා ආරාධිත අමුත්තන් පැමිණ සිටින බවත් ස්වල්ප වේලාවකින් ඔවුන් ප්‍රධාන ශාලාව වෙත පැමිණෙනු ඇතැයි දැන්වීය.

පොල්තෙල් පහන් දල්වා පන්සිල් සමාදන්වීමෙන් අනතුරු උත්සවය ඇරඹිණ. හඳුන්වා දීමේ කතාවට අනුව පැමිණ සිටිනුයේ රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ මහතාත් නාලක අංජන කුමාර මහතාත් ය. ඒ දෙපල සමඟ වියත් සංවාදයට මුල පිරුවේ අප පාසලේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සිංහල ගුරු හේරත් මහතාය. රත්න ශ්‍රී මහතාගේ ගීත නිර්මාණයක් වන “පුන්සඳ රෑට ඇවිදින්” ගීතය ශ්‍රවණය කිරීමෙන් අනතුරුව සාකච්ඡාව පටන් ගැනිණි.

රාත්‍රී හේන රැකීම සඳහා සිය තරුණ සැමියා නිවසින් පිටව ගිය පසු නිවසේ තනිවන තරුණ ගෙවිලියකගේ සිතුවිලි සමුදාය ගීතයකට කැටි කරන්නට උත්සහ කොට ඇති සෙයක් සාකච්ඡාවේදී කියවුණු කරුණු ඔස්සේ මම තේරුම් ගතිමි.

මී අඹ කන්න ගිරවුනි එන්න එපා හෙට

මල් පිපුණාට ගෙඩි නෑ තාම අඹ ගහට

මේ දෙපදයෙන් කියවෙන අර්ථය වඩාත් මා සිත් ගත් අයුරකි. එනම් ගෙවිලිය තරුණ නිසාවෙන් වෙනත් තරුණයන්ගේ අවධානය ඇය කෙරෙහි යොමුව ඇති බවත් එය නතර කරන ලෙස කරන කාරුණික ඉල්ලීමක් මේ ගී දෙපදයෙන් ජනිත වෙයි.

අනතුරු තවත් අර්ථවත් ගීයක් සංවාදයට ලක් විය. එනම් “දවසක් පැල නැති හේනේ” ගීයයි. මා මිතුරියගේ ප්‍රියතම ගීයක් වූ බැවින් මෙතෙක් වෙලා මා සමඟ සිදුවූ කෙටි කතා බහද නවතා දැමූ ඈ මුළුමනින්ම ගීය හා එහි අර්ථය කෙරෙහි අවධානය යොමු කළාය. සංවාදය අතර මැද වරින් වර මට හැඬුම් ආ නමුදු ඉනූ කඳුළු බිඳු නෙත් තුළම සිර කර ගත් බවක් ඇය නුදුටුවේ එබැවිනි. වම් අතින් තදින් ගුලි කරගත් ලේන්සුව කොපමණ තෙත් වී ඇත්දැයි දන්නේ මගේ අතැඟිලි පමණකි.

ඒ සංවාදය අවසන පාසල් නිමවන හෝරාව එළඹියෙන් වියත් හරවත් දෙසුම් මැද සාහිත්‍ය දිනය නිමා විය.

“මොකද අනේ ඔයාගෙ මූණ කළු වෙලා. මේ ටිකේම ඔයා හරි අමුතුයි.”

ඊශානි මට නෝක්කාඩු කියන්නීය.

“ඔයාට පිස්සු. ඒ ඔයාට පේන හැටි. එහෙම දෙයක් නෑ” සත්‍ය වසන් කර ව්‍යාජ සිනාවක් ආටෝප කර ගනිමින් ඇගෙන් ගැළවීමට මමද පිළිතුරු දෙමි.

                                                          ***

පසු දින උදෑසන සිංහල ගුරුතුමා පංතියට පැමිණියේය.

“ළමයි, කොහොමද ඊයේ සාහිත්‍ය උත්සවේ?”

සුපුරුදු ගැඹුරු හඬින් ඔහු ප්‍රශ්න කරයි. ඒ හඬින් පිබිදුණු ළමෝ එය ඉතා විශිෂ්ඨ බව එක හඬින් කියා සිටියහ.

“ළමයි, ලබන බ්‍රහස්පතින්දා රෑ 10ට ස්වාධීන රූපවාහිනියේ මගේ ඇල්බම් එකේ වැඩසටහන පෙන්වනවා.”

පාඩම අවසානයේ නැවතත් හඬ අවදි කල ගුරුතුමා පැවසීය. මුවින් නොදෙඩුවත් සිනහවෙන් පිරී ඉතිරී යන ළපටි මුහුණු දැක ගුරුතුමා ප්‍රමෝදයට පත් වන අයුරු සියුම්ව නිරීක්ෂණය කළෙමි.

                                                          ***

“සර්, මම සර්ගේ ප්‍රෝග්‍රෑම් එක බැලුව.”

“ආ.. මේ මේ ළමයනේ.. ඉතින් කොහොමද හොඳයිද?”

“ගොඩක් ලස්සනයි සර්. ලස්සන සින්දු ටිකක්”

පංතියෙන් බැහැරව කිසියම් කටයුත්තක් සඳහා තනිව  පුස්තකාලය දෙසට ඇවිද යන මඟ හමුවූ සිංහල ගුරුතුමා වෙත එසේ කීවෙමි. ඔහු දසන් දක්වා මඳ සිනහවක් පෑවේය.

“මම දැක්ක කුරුණෑගලත් සර්ගෙ ඇල්බම් එකේ පෝස්ටර් අලවල තියෙනවා” ඔහුගේ පදිංචිය කුරුණෑගල බව වරක් අප සමඟ පැවසූ බව මට මතකය.

“ඔව්. එහෙ ඉතින් මගෙ ගමනෙ. ඔයා කොහෙද කුරුණෑගල ගියේ?”

ගුරුතුමා මගෙන් පැණයක් අසයි. එනමුදු මා නිසොල්මන්ය.

“ළමයෝ මම ඇහුවේ මොනාටද කුරුණෑගල ගියේ කියලා?”

නැවත ඒ පැනයමය. මෙතුවක් කල් කිසිවෙකුට හෙළි නොකළ රහස ඔහුට හෙළි කල යුතුද? නැද්ද? සිත දෙගිඩියාවකි. තවත් නිහඬව සිටිය නොහැක. ඔබ පිලිබඳ මගේ මනසේ කැකෑරෙන වේදනාව මෙසේ පිට අයෙකුට කිව යුතුද? නැද්ද? සිතට දිරි ගතිමි.

“අපේ අම්ම මාස එකහමාරක ඉඳං කුරුණෑගල හොස්පිට්ල් එකේ සර්....”

කියන්නට ආ දෙය මුව තුළම සඟවා ගත් ගුරුතුමා මොහොතකට නිහඬ විය.

පුන්සඳ රෑට ගීතය 

දවසක් පැල නැති හේනේ ගීතය